Supporterscollectief Nederland

In de tweede seizoenshelft worden toch weer twee wedstrijden gespeeld op het voor supporters onwenselijke tijdstip van zondagavond 20:00 uur. Ajax-AZ op 1 maart en Ajax-FC Twente op 15 maart gaan naar het tijdstip dat tot nu toe tot vooral kritiek en lege plekken oogstte. Op 1 maart komt AZ terug uit Linz na de uitwedstrijd tegen LASK en speelt Ajax de donderdag ervoor thuis tegen Getafe, op 15 maart speelt Ajax mogelijk op de donderdag ervoor een duel in de achtste finale van de Europa League. Zowel AZ als Ajax wilden vanuit sportief oogpunt graag op dit tijdstip spelen en achten het supportersbelang daarmee ondergeschikt.

Supporterscollectief Nederland is teleurgesteld over de directe schending van de nog maar net gemaakte afspraak om de zondagavond 20:00 uur alleen nog te gebruiken als op de donderdag ervoor een verre uitwedstrijd is gespeeld. Dit gebeurde op aandringen van gemeenten en politie, de net als supporters ook tegen het tijdstip zijn. Ondanks deze afspraak is nu zelfs een duel ingepland waar misschien niet eens een Europese wedstrijd aan vooraf gaat. Ook de uitwedstrijd van AZ in het duizend kilometer verderop gelegen Linz is bepaald geen ‘verre uitwedstrijd’, al is het criterium in deze afspraak helaas sowieso vaag gelaten.

Het zijn geen hoopgevende signalen dat in de toekomst zorgvuldiger met dit tijdstip worden omgegaan, al liet de Eredivisie CV wel weten de zondagavond eerst te evalueren voordat beslissingen worden genomen over de volgend seizoen. Bijkomend nadeel is dat vanwege het contract met Studio Sport vier zondagwedstrijden om 19:00 uur afgelopen moeten zijn, wat zou betekenen dat op zondag vijf en op zaterdag nog maar drie wedstrijden worden gespeeld. Dit is extra onwenselijk, omdat het grootste deel van de clubs liever op zaterdag speelt. Supporterscollectief Nederland zal zich daarom volop blijven inzetten tegen de zondagavond als speelmoment.

Top-vier
Het aantal wijzigingen in het speelschema is verder relatief beperkt gebleven, met vooral wijzigingen vanwege het overwinteren van Ajax en AZ in de Europa League. De wijzigingen gelden voor de speelrondes na de tweede ronde Europa League eind februari en de achtste finale EL in maart. Wijzigingen vanaf de kwartfinale worden alleen doorgevoerd wanneer één van beide clubs deze ronde bereikt, maar staan al wel aangegeven in het schema. Eventuele wijzigingen vanwege de KNVB-beker worden per ronde bekeken.

Verder zijn er enkele wijzigingen in aanvangstijden omdat tv-zender Fox nu ook AZ tot de topclubs rekent en wedstrijden van topclubs vanuit commercieel oogpunt niet gelijktijdig mogen worden gespeeld. Ajax, Feyenoord, PSV én AZ staan in de tweede seizoenshelft dus nooit gelijktijdig geprogrammeerd. Supporterscollectief Nederland kan zich vinden in de wijzigingen en is blij dat het aantal wijzigingen veelal beperkt is gebleven tot aanvangstijdstippen. Alle wijzigingen zijn te vinden op de website van de KNVB.

Reistijd

Supporterscollectief Nederland heeft verder gevraagd of bekerwedstrijden vanaf de kwartfinale om 19:45 uur in plaats van 20:45 uur kunnen beginnen als het die dag de enige wedstrijd is. Dit is een aantrekkelijker tijdstip voor supporters, zeker doordeweeks en met mogelijke verlenging en strafschoppen. Verder hebben we gevraagd of de tijden van de play-offs pas bepaald kunnen worden als de clubs en daarmee de reistijd bekend duidelijk zijn. De wedstrijd met de meeste reistijd kan dan om 20:45 uur starten, de wedstrijd met minder reistijd om 18:30 uur. Naar verwachting zal Fox het eerste verzoek afwijzen, maar hopelijk net als vorig jaar wel meegaan in het tweede.

De eredivisie en eerste divisie starten in 2020-2021 op vrijdag 14 augustus, twee weken later dan dit seizoen. In plaats daarvan wordt een week langer doorgespeeld in mei en is er een tweede doordeweekse speelronde begin februari. De wijziging is mede gekomen op voorspraak van Supporterscollectief Nederland, omdat veel supporters begin augustus op vakantie zijn. Verder is gesproken over voetballen in de kerstvakantie. Hiervoor bleek onvoldoende draagvlak, onder meer omdat clubs ook hechten aan een rustperiode halverwege de competitie. De volledige speeldagenkalender 2020-2021 is hier te vinden.

De laatste speeldag is op zondag 16 mei 2021, de bekerfinale staat in de agenda voor zondag 18 april. De laatste speelronde is de eerste divisie is op vrijdag 7 mei, de laatste play-offs worden beslist op zondag 30 mei. In de twee doordeweekse rondes in de eredivisie (begin februari en eind april) spelen alle clubs één keer thuis en één keer uit. De eerste divisie telt twee maandagse speelrondes op 28 oktober en 5 april, waarbij de laatste op Tweede Paasdag valt. Clubs in de eerste divisie kunnen opnieuw zelf bepalen of ze willen voetballen in een interlandweekend. Zo niet, spelen ze de maandag na de interlandweek.

Tientallen supporters van clubs uit het hele land kwamen zaterdag naar De Herdgang in Eindhoven voor de bijeenkomst van Supporterscollectief Nederland, waar dit keer alleen de aangesloten verenigingen voor waren uitgenodigd. Op het vernieuwde trainingscomplex van PSV ging het vooral over vuurwerk, de zondagavond als speeltijd en de verbetering van uitvakken.

Vuurwerk
We startten om 14:30 uur met een presentatie over vuurwerk. De voorgeschiedenis is bekend; waar supporters graag vuurwerk willen blijven afsteken, startten KNVB, clubs en autoriteiten begin dit jaar juist een campagne tegen vuurwerk om gebruik te ontmoedigen en harder te bestraffen. Bij veel mensen ontstond hierdoor de indruk dat vuurwerk helemaal niet meer mogelijk zou zijn, maar mede door druk vanuit Supporterscollectief Nederland is vergund vuurwerk nog altijd mogelijk. Om in kaart te brengen wat binnen de Nederlandse wetgeving mogelijk zou zijn, onderzochten Daan van Genuchten en Milan van Lith in opdracht van Supporterscollectief Nederland hoe de regelgeving in Nederland en daarbuiten is. Conclusie is dat er best kansen zijn, maar dat die momenteel om uiteenlopende redenen weinig benut worden. Regulering zou veiliger zijn dan de situatie nu. Omdat elk stadion anders is, denken we na over een onderzoek om de mogelijkheden per stadion in kaart te brengen. Oproep aan supporters is daarnaast om met dit onderzoek in overleg te gaan met de club om te kijken wat de opties zijn. Lees ook het volledige onderzoek No Pyro, No Party.

Daags na de bijeenkomst stelde de SP mede op basis van onze inbreng Kamervragen aan de minister over collectieve straffen na onder meer vuurwerkincidenten. Beantwoording van de vragen wordt binnen drie weken verwacht.

Uitvakken
Na de pauze ging het over het verbeteren van uitvakken, waar we op verschillende manieren mee bezig zijn. Enerzijds wordt gewerkt aan een lijst met minimumeisen waaraan een uitvak zou moeten voldoen, anderzijds richten we ons op specifieke clubs waar het goed of juist minder goed gaat. Goede voorbeelden worden gedeeld, of het nu gaat om een verwijderde plexiglaswand in Den Haag die het zicht enorm verbetert of een gastvrije ontvangst zoals in Almelo of vrij vervoer zoals vaak het geval is bij Ajax, Excelsior, Feyenoord en PSV. De ene club blijkt hier ontvankelijker voor dan de andere, waarbij vooral beperkte parkeergelegenheid gecombineerd met vervoersrestricties zowel in de eredivisie als eerste divisie tot problemen leidt. Dit moet beter, en hier ligt ook een rol voor supportersverenigingen om dit bij hun eigen club aan te kaarten.

Zondagavond
Zondagavond 20:00 uur is het derde onderwerp dat de afgelopen tijd veel aandacht kreeg. Supporters zijn fel tegen dit tijdstip omdat het met een werkdag voor de boeg een onwenselijk tijdstip is, maar commercieel is het een aantrekkelijke optie. Het tijdstip doet het goed op tv, en dat leidt ertoe dat ook clubs de afweging maken tussen de wensen van de aanhang, sfeer en recette en cateringomzet enerzijds en tv-geld anderzijds. Onder het mom van Europees voetbal zijn dit seizoen vooralsnog zes wedstrijden om 20:00 uur gepland. Een blik op de toeschouwersaantallen leert dat de vijf duels tot nu toe veel minder toeschouwers trokken dan gemiddeld.

De verwachtingen voor komend seizoen zijn nog ongewis, maar het lijkt duidelijk dat de strijd nog niet gestreden is. Waar Suppporterscollectief Nederland zich landelijk in blijft zetten tegen de zondagavond als speeltijd, is de oproep zaterdag ook om lokaal het gesprek aan de gaan met club maar ook gemeente en politie dat we dit niet moeten willen. Het zijn uiteindelijk de clubs die beslissen, dus is het vooral zaak om de clubs ervan te doordringen dat de aanhang dit niet wil.

Rookverbod
Tot slot komt ook nog het rookverbod ter sprake dat met ingang van volgend seizoen wordt ingevoerd in alle stadions. Supporters vrezen dat dit tot veel gedoe gaat leiden. Sommige clubs zijn bezig met alternatieve rookruimtes, maar in veel stadions is dit praktisch lastig uitvoerbaar. Supporterscollectief Nederland is niet betrokken bij het besluit dat de clubs eerder dit seizoen gezamenlijk namen en verwijst supporters naar hun club om te bekijken of er bijvoorbeeld mogelijke alternatieven zijn.

Tegen vijven is het tijd voor bier en worstenbroodjes in de kantine van De Herdgang, waarna alle aanwezigen weer uitwaaieren over Nederland. In de agenda de datum van het jaarlijkse Supporterscongres bij de KNVB in Zeist: zaterdag 28 maart 2020. Alle supporters en andere geïnteresseerden zijn hier weer welkom. Meer informatie volgt!

Supporters in de eredivisie lopen bepaald niet warm voor de zondagavond als speelmoment. De vijf wedstrijden die tot dusver op dit tijdstip werden gespeeld, trokken duizenden toeschouwers minder dan gemiddeld. Supporterscollectief Nederland ageert in gesprekken met KNVB en clubs al langer tegen de zondagavond als speelavond. In de stadions waren bij elke wedstrijd op dit tijdstip spandoeken te zien tegen de speeltijd. De bezoekcijfers vormen nu een nieuw argument tegen het voor supporters onwenselijke tijdstip.

Vooral bij AZ is de terugloop groot. De Alkmaarse club had op 4 augustus de primeur tegen Fortuna Sittard en trok 12.900 toeschouwers, 1500 minder dan de openingswedstrijd een jaar eerder en ruim 2000 minder dan het gemiddelde van vorig seizoen. De thuiswedstrijd tegen FC Emmen op 10 november trok zelfs maar 5600 toeschouwers, 2000 onder het Haagse gemiddelde van de tijdelijk uitgeweken club en nog eens 1500 minder dan de slechtst bezochte wedstrijd tot dan toe op de alternatieve locatie.

Minder toeschouwers
Ook bij PSV kost de zondagavond toeschouwers. De eerste thuiswedstrijd van het seizoen tegen ADO Den Haag trok op 11 augustus 32.000 toeschouwers, terwijl een jaar eerder nog 33.100 man op het openingsduel af kwam. De wedstrijd is voorlopig ook de slechtst bezochte van dit seizoen. Aangezien seizoenkaarten in de toeschouwersaantallen worden meegerekend, is het negatieve effect van de zondagavond in werkelijkheid nog groter dan uit de cijfers blijkt. Bij zondagavonden is te zien dat relatief meer stoelen onbezet blijven, omdat meer seizoenkaarthouders de zondagavondduels overslaan.

De uitduels van de Eindhovenaren zijn lastiger te beoordelen omdat PSV-thuis doorgaans een goed bezochte wedstrijd is. De 10.063 van Heracles-PSV op 18 augustus is nagenoeg gelijk aan het gemiddelde van de Almeloërs, wat opvallend is aangezien de wedstrijd tegen PSV vorig seizoen nog ruim 12.000 toeschouwers trok, dik 1000 man meer dan gemiddeld. Wel was deze wedstrijd nog in de vakantietijd, waarin clubs doorgaans wat minder toeschouwers trekken. RKC-PSV trok op 1 september 7.035 toeschouwers, ruim duizend man boven het gemiddelde tot dusver maar geen uitverkocht huis zoals anderhalve maand later tegen Ajax (7.508). Vergelijken is lastig omdat RKC hiervoor jarenlang geen eredivisie speelde, maar het lijkt verleidelijk om te zeggen dat deze wedstrijd tegen de eveneens Brabantse topclub op zondagmiddag uitverkocht zou zijn geweest

Uitsupporters
Qua uitsupporters is het beeld ook overwegend negatief. Uitzondering is Fortuna, dat 322 man meenam naar Alkmaar, meer dan gemiddeld tot nu toe en bijna twee keer zoveel als vorig jaar. PSV verkocht de uitvakken in Almelo en Waalwijk uit, al deden de Eindhovenaren dat vorig seizoen en dit jaar tot nu toe bij elk uitvak. De 87 man die ADO meenam naar PSV is veruit het laagste aantal tot dusver en een halvering ten opzichte van vorig jaar. De 45 Emmenaren die meegingen naar AZ vormen zelfs maar een zesde van het gemiddelde tot nu toe en een derde van het aantal vorig jaar.FC Emmen-PSV is op 1 december voorlopig de laatste wedstrijd op zondagavond. Supporters van PSV hebben al aangekondigd het duel te boycotten vanwege het tijdstip.

PSV krijgt 4400 kaarten voor de wedstrijd om de Johan Cruijff Schaal tegen Ajax op zaterdag 27 juli in Amsterdam. De Eindhovenaren komen op de 2e ring in en rond het uitvak en kunnen alleen met bus- of treincombi reizen. Een los kaartje is slechts 10 euro. Plekken op de eerste ring waren om logistieke redenen helaas niet mogelijk. Supporterscollectief Nederland is blij dat opnieuw een groot aantal kaarten beschikbaar is gesteld aan de uitspelende ploeg, maar benadrukt wel dat gestreefd moet worden naar plaatsen op de eerste ring en minder zware reisrestricties. De overige kaarten in de 55.000 plaatsen tellende Johan Cruijff Arena gaan grotendeels naar kampioen en bekerwinnaar Ajax. 3300 kaarten gaan naar de KNVB. De bond geeft ruim de helft aan de Johan Cruyff Foundation en verdeelt de rest onder partners en genodigden.

De wedstrijd om de Supercup wordt dit jaar voor de derde keer gespeeld in het stadion van de landskampioen, die daar de bekerwinnaar of in dit geval nummer twee van de eredivisie vorig seizoen ontvangt. Het eerste jaar kreeg Vitesse slechts 1200 kaarten bij Feyenoord, waarop de wedstrijd geboycot werd. Vorig jaar kreeg Feyenoord 5000 kaarten op de korte zijde achter het doel bij PSV.

Zondagavond 20:00 uur als speeltijd in de eredivisie is vrijdag op het allerlaatste moment afgeschoten door gemeenten en politie. Ook Supporterscollectief Nederland was vrijdag aanwezig bij de KNVB-presentatie van het competitieprogramma 2019-2020 en liet zich in Zeist horen tegen dit voor supporters zeer onwenselijke tijdstip. De Eredivisie CV moest hierdoor terugkomen op de afspraak met tv-zender Fox Sports om achttien eredivisieduels op zondagavond te gaan spelen; één thuiswedstrijd per club. Het tijdstip wordt mogelijk alleen nog gebruikt wanneer een club op de donderdag ervoor een verre uitwedstrijd in de Europa League heeft gespeeld, waardoor dit naar verwachting niet of nauwelijks voor zal komen.

Supporterscollectief Nederland blijft de ontwikkelingen nauwgezet volgen om te voorkomen dat alsnog duels op zondagavond gespeeld gaan worden. We blijven ons standpunt herhalen dat de zondagavond voor de stadionganger een onmogelijke tijd is, omdat mensen de volgende dag weer vroeg op moeten voor werk of school. We roepen supportersverenigingen op om met hun club in gesprek te gaan over spelen op zondagavond. De clubs waren vrijdag uiteindelijk voorstander van de tijd die voor hun achterban zeer nadelig is.

Europa League en Fox Sports
De presentatie van het programma voor de eredivisie en eerste divisie was door de discussie over de zondagavond een stuk spannender dan eerdere jaren, vooral omdat clubs nauwelijks en supporters, gemeenten en politie helemaal niet waren betrokken bij het besluit. In Zeist lieten zowel het Supporterscollectief als nagenoeg alle gemeenten en politiekorpsen zich negatief uit over de speeltijd in de laatste uren van het weekend. Ook veel clubs waren niet enthousiast, maar hielden zich vrijdag redelijk op de vlakte. Uiteindelijk werd per wedstrijd gestemd, waarop één voor één alle duels werden weggestemd. De KNVB kon daardoor pas aan het einde van de middag het aangepaste programma presenteren, waarbij de bewuste wedstrijd gewoon om 14:30 uur staat ingepland.

Het idee voor de zondagavond kwam voort uit de wens van clubs en KNVB om Europees voetbal spelende clubs meer ruimte te bieden, terwijl Fox het commercieel aantrekkelijke tijdstip van zondagavond 20:00 uur al langer wilde toevoegen aan de zeven verschillende tijden die al bestaan. Het belang van supporters is bij deze afweging ondergeschikt geacht, ondanks dat de mening van Supporterscollectief Nederland over dit onderwerp bij alle betrokken partijen bekend is. We hebben sinds begin 2018 intensief contact met de KNVB en Eredivisie CV, toen duidelijk werd dat Fox intensief lobbyde voor de zondagavond. Vorig jaar spraken bijna alle aanwezigen zich op ons congres uit tegen voetballen op zondagavond, terwijl ook veel clubs aangaven niets te zien in de zondagavond. Gemeenten en politie waren ook al langer negatief over de zondagavond, en dat gaf vrijdag de doorslag.

Overige wijzigingen
Naast het tumult over de zondagavond zijn er nog enkele wijzigingen in het nieuwe competitieschema, vooral naar aanleiding van de zogeheten veranderagenda die in mei door de clubs werd vastgesteld. Clubs die Europees voetbal spelen krijgen meer ruimte om wedstrijden te verplaatsen, waardoor een wedstrijd in een enkel geval van het weekend naar doordeweeks of van zaterdag naar vrijdag kan gaan. Dit gebeurt wel zo vroeg mogelijk en zoveel mogelijk op één moment. Begin september worden op basis van de Europese deelnemers aan de groepsfase de wijzigingen tot de winterstop bekend, eind december volgen de wijzigingen voor de tweede seizoenshelft. Supporterscollectief Nederland volgt dit kritisch en hoopt dat de wedstrijden op voor supporters acceptabele tijden gespeeld blijven worden en dat op tijd duidelijk is wanneer het duel plaatsvindt.

De KNVB-beker telt voor profclubs nog altijd vijf rondes tot de finale, maar begint pas eind oktober, een maand later dan voorheen. Vanaf de tweede ronde in december stromen ook de Europese deelnemers in. De loting is nog onderwerp van discussie, maar waarschijnlijk wordt in december al in een ‘tennisschema’ geloot voor de rest van het toernooi, waardoor je bij winst direct je volgende tegenstander weet. Ook dit zou eerder duidelijkheid moeten geven over de te verplaatsen competitiewedstrijden.

Play-offs eerste divisie
In de eerste divisie krijgen de play-offs om promotie zes deelnemers; vier periodekampioenen plus de twee hoogst geklasseerde clubs zonder periodetitel. Zij spelen allemaal drie rondes om eventuele promotie. De nummer 16 van de eredivisie speelt twee rondes om handhaving. De clubs besloten in mei dat uit beide divisies twee clubs rechtstreeks promoveren en degraderen. Ook nieuw is dat clubs in de eerste divisie zelfs beslissen of ze spelen in een interlandweekend. Alleen De Graafschap, NAC, NEC en de reserveteams spelen dan niet. Zij, plus een achtste club om vier wedstrijden te kunnen spelen, werken hun duel af op de navolgende maandag.

Het schema telt verder slechts één doordeweekse speelronde in de eredivisie en één maandagse ronde op het tweede niveau, die ook nog eens op Paasmaandag valt. Op zondag 12:15 uur, zondag 20:00 uur en doordeweeks om 18:30 uur is rekening gehouden met reistijd, maar lukt dit vanwege alle andere criteria niet altijd. Wel zijn de meeste wedstrijden op deze tijden tussen clubs die minder dan 200 kilometer van elkaar verwijderd zijn. Het aantal risicoduels dat verplicht om 12:15 uur of bij daglicht moet worden gespeeld is vrijwel stabiel. Vier duels in de eredivisie moeten verplicht om 12:15 uur worden gespeeld: ADO Den Haag-Ajax, FC Utrecht-Ajax, Sparta-Feyenoord en RKC-Feyenoord.

Clubs en autoriteiten kunnen de komende dagen nog reageren op het concept competitieprogramma. De KNVB hoopt het definitieve competitieprogramma volgende week te presenteren.

Uitsupporters in de eerste divisie konden afgelopen seizoen nog slechts een derde van de wedstrijden op vrij vervoer bezoeken, terwijl dit vorig jaar nog bijna de helft was. De sterke daling lijkt vooral te komen door de degradatie van clubs die veel supporters meenemen, maar is daarom niet minder zorgelijk. De opgevoerde generieke reisbeperkingen voor uitsupporters zijn een groot gevaar voor de ambities voor toegankelijk, gastvrij en veilig voetbal in 2020. Supporterscollectief Nederland roept gemeenten, clubs en supporters op om met in elkaar in gesprek te gaan over laagdrempeliger uitwedstrijden zonder generieke maatregelen. De daling in de eerste divisie is een stuk sterker dan in de eredivisie, waarvan we vorige week de cijfers bekendmaakten.

Het aantal buscombi’s ligt in de eerste divisie met 14 tegen 9 procent ook hoger dan in de eredivisie, net als het aantal autocombi’s met omwisselpunt onderweg of zelfs bij het eigen stadion (25 tegen 19 procent). De verschillen tussen clubs zijn daarbij groot. FC Twente en MVV krijgen veruit de zwaarste restricties, terwijl ook FC Den Bosch, SC Cambuur, Sparta, NEC en Go Ahead Eagles altijd minimaal een autocombi krijgen opgelegd. Clubs als FC Eindhoven, FC Volendam en Telstar mogen daarentegen vaak op vrij vervoer komen.

Wat ontvangende gemeenten betreft is het beeld een stuk gelijkwaardiger. Alleen Maastricht springt er negatief uit met maar liefst zes buscombi’s en een verbod op uitsupporters. Den Bosch en Dordrecht leggen vijf buscombi’s op, terwijl Enschede, Deventer en Waalwijk slechts een enkele keer vrij vervoer geven. Kerkrade, Velsen, Helmond en Dordrecht zijn het meest gastvrij; bijna de helft van de keren krijgen de bezoekers geen restricties opgelegd.

De uitgebreide informatie met alle cijfers per wedstrijd, stad en uitspelende club lees je in dit document.

Met dank aan De Graafschap-supporter Martijn Wellink voor de cijfers!

Vervoersregelingen eerste divisie 2018-2019

Supporterscollectief Nederland is blij met de veranderingen in de competitieopzet die woensdag bekend zijn gemaakt door de Eredivisie CV. Met ingang van 2019-2020 degraderen én promoveren twee clubs rechtstreeks. Een derde club kan eventueel via de play-offs van competitie wisselen. Daarnaast worden de inkomsten uit mediagelden en Europees voetbal eerlijker verdeeld over de eredivisieclubs, wat ervoor zorgt dat meer clubs profiteren van goede prestaties van clubs in Europa. Op lange termijn moet dit zorgen voor een sterkere en evenwichtiger competitie. Supporterscollectief Nederland is eerder deze maand geïnformeerd over de plannen. De gevolgen voor de play-offs om promotie in de eerste divisie worden nog verder uitgewerkt en uiterlijk 1 juli vastgesteld.

De inkomsten uit Europees voetbal gaan alleen naar clubs met natuurgras, wat clubs moet stimuleren om kunstgras in de ban te doen. Clubs dragen in de groepsfase 5 procent van hun inkomsten af en in de knock-outfase 3,75 procent. De eredivisie draagt verder 15 procent van de solidariteitsgelden van de UEFA af aan de eerste divisie. Verder is een herenakkoord gesloten tussen de eredivisieclubs die een jeugdopleiding hebben met een internationale status. Deze clubs spreken af geen jeugdspelers meer bij elkaar weg te halen.

Devaluatie bekertoernooi
Supporterscollectief Nederland is kritisch op twee andere punten uit de zogeheten veranderagenda. Clubs die de groepsfase van de Europa- of Champions League halen, slaan twee rondes van de KNVB-beker over en stromen pas in januari in bij de laatste 32 clubs. Dit zorgt voor devaluatie van het bekertoernooi en minder kans op stunts of bijzondere duels tussen laag- en hooggeklasseerde clubs.

Verder volgen we kritisch het verplaatsen van competitiewedstrijden ten behoeve van clubs die Europees voetbal en of bekerwedstrijden spelen. Met de KNVB is al afgesproken dat jaarlijks op drie vooraf bekende momenten wordt bekeken welke wijzigingen nodig zijn. Dit zou ook betekenen dat in de winterstop al duels gewijzigd worden voor een eventuele finaleplaats van een club die nog in een toernooi zit. Dit moet dus ook late wijzigingen als afgelopen seizoen voorkomen, maar betekent wel dat veel preventieve en veelal onnodige wijzigingen zullen plaatsvinden. We zullen dit kritisch volgen om de balans te bewaken. Meer duidelijkheid hierover volgt bij de presentatie van het competitieprogramma op vrijdag 14 juni.

Een kaartje voor een uitwedstrijd in de eerste divisie kost met ingang van seizoen 2019-2020 maximaal 10 euro. Bij vervoersrestricties kost een kaartje zelfs maar 6 euro. Supporterscollectief Nederland heeft dit afgesproken in overleg met de clubs uit de competitie, verenigd in de Coöperatie Eerste Divisie (CED). Een jaar eerder kwamen we met de eredivisie al tot een uniforme kaartprijs voor uitvakken van 15 euro en 9 euro bij vervoersrestricties. We zijn blij dat hiermee ook voor supporters van clubs op het tweede niveau het bezoeken van uitwedstrijden een stuk aantrekkelijker is geworden.

De eenduidiger en in veel gevallen lagere prijzen wierpen in de eredivisie direct hun vruchten af. Het aantal uitverkochte uitvakken verdubbelde naar een kwart van het totaal en het gemiddelde steeg met bijna 10 procent tot vlak onder de 400, wat betekent dat ruim 10.000 uitsupporters extra zijn meegereisd. Voor het eerst verkochten zowel Ajax, PSV als Feyenoord al hun uitduels uit en bijna elke club zorgde voor minimaal één uitverkocht vak.

De combikorting in de eerste divisie wordt gegeven op basis van dezelfde criteria als in de eredivisie. Dit betekent dat korting van kracht is wanneer sprake is van enige vorm van vervoersrestrictie. Dit is dus niet alleen het geval bij een bus- of autocombi, maar ook wanneer een verbod op reizen met openbaar vervoer of het bezoeken van de binnenstad van kracht is.

Dankzij de nieuwe afspraak gelden nu bij alle nationale wedstrijden betaalbare prijzen voor het uitvak. De KNVB stelde voor de KNVB-beker eerder al maximum kaartprijzen op voor uitsupporters: 5 euro t/m de achtste finales en 10 euro voor de kwart- en halve finale.

Het aantal uitsupporters in de eredivisie is afgelopen seizoen met 10 procent gestegen naar een recordaantal van gemiddeld 397. Ruim 121.000 uitsupporters reisden in de eredivisie hun club achterna. Vorig jaar waren lag het gemiddelde nog op 362. De stijging lijkt vooral te danken aan de lagere kaartprijs die sinds dit seizoen van kracht was. Op initiatief van Supporterscollectief Nederland betalen uitsupporters nog maar 15 euro voor een kaartje en zelfs maar 9 euro wanneer reisbeperkingen van kracht zijn.

Op dat vlak is nog veel verbetering nodig. Het aantal wedstrijden dat zonder restricties te bezoeken is zelfs voor het eerst in jaren gedaald. Slechts 16 procent van de eredivisieduels is zonder reisrestricties te bezoeken, waar dit vorig seizoen nog 19 procent was. Wel werden de autocombi’s weer wat versoepeld, met steeds vaker omwisselen bij het stadion (‘eigen vervoer’) in plaats van onderweg. Het aantal buscombi’s en uitsupportersverboden bleef nagenoeg gelijk.

Waar uitsupporters steeds vaker met de auto rechtstreeks naar het uitvak mogen rijden, blijven gemeenten huiverig om de uitwedstrijden geheel vrij te geven. Alleen Ajax, Feyenoord, PSV en Excelsior ontvangen uitsupporters regelmatig vrij, in de rest van het land is het een zeldzaamheid. Het reizen met openbaar vervoer en het bezoeken van de binnenstad is bijna standaard verboden. Supporterscollectief Nederland roept lokale autoriteiten en clubs op om kritisch naar dit soort belemmeringen te kijken en per duel af te wegen of de maatregel proportioneel is. Generieke maatregelen als deze zijn in veel gevallen onnodig, zeker als goede afspraken worden gemaakt met de bezoekende supporters.

Verdubbeling uitverkochte uitvakken
Het aantal uitverkochte uitvakken verdubbelde maar liefst tot 89, waardoor ruim een kwart van de eredivisiewedstrijden werd gespeeld met een vol uitvak. Ajax, Feyenoord en PSV verkochten alle drie al hun uitvakken uit, voor PSV een primeur. Ook veel regionale derby’s en sportief belangrijke duels trokken volle uitvakken. Behalve Excelsior en VVV verkocht elke club minimaal één uitvak uit. Negen clubs namen meer uitfans mee dan vorig seizoen, de drie gepromoveerde clubs niet meegerekend.

De stijgende bezettingsgraad van het uitvak maakt de komst van uitvakken met een flexibele capaciteit urgenter, zeker in de kleinere stadions. In Emmen en bij Excelsior was het uitvak vaker wel dan niet uitverkocht. De capaciteit van de uitvakken daalde door de gedegradeerde en gepromoveerde clubs wederom, met in totaal 925 plaatsen. Het gemiddeld aantal uitsupporters stijgt daarentegen al jaren gestaag. Sinds 2012 groeide het aantal uitsupporters met maar liefst een derde. In 2012, met veel meer combi’s en duurdere kaarten, reisden nog slechts gemiddeld 298 uitsupporters mee.

Cijfers
Hieronder meer inzicht in de vervoersregelingen, die ook per uitreizende club en ontvangende stad sterk verschillen. Klik op de afbeelding voor een beter beeld.

Legenda:
Zwart=verbod
Bruin=bus- of treincombi (inclusief opstappunt onderweg)
Oranje=autocombi met omwisselpunt onderweg (buiten speelstad)
Geel=autocombi met omwissel bij het uitvak (openbaar vervoer en soms ook bezoek binnenstad verboden)
Groen=vrij vervoer

Vervoersregelingen eredivisie 2018-2019

Ontwikkeling vervoersregelingen eredivisie sinds 2013-2014 (in absolute aantallen, op een totaal van 306 wedstrijden)

Vervoersregeling per uitreizende club

Vervoersregeling per ontvangende gemeente

Ranglijst Uitsupporters 2019

Gemiddeld aantal uitsupporters eredivisie 2012-2019

Vervoersregelingen en aantallen uitsupporters per wedstrijd, eredivisie 2018-2019 (klik voor groter, verticale balk laat uitduels van die club zien)